Co to są zaburzenia erekcji?
Zaburzenia erekcji to utrzymująca się niezdolność do uzyskania lub utrzymania wzwodu prącia w stopniu wystarczającym do odbycia satysfakcjonującego stosunku seksualnego. Jest to problem o złożonej i wieloczynnikowej etiologii, który może wynikać z nakładających się przyczyn organicznych, psychogennych i środowiskowych.
Najczęstsze przyczyny zaburzeń erekcji
Najczęściej występujące przyczyny mają charakter naczyniowy, neurologiczny, hormonalny, psychogenny lub mieszany. Zaburzenia naczyniowe należą do najczęstszych – związane są z upośledzonym przepływem krwi w prąciu, co może wynikać z chorób:
-
- układu sercowo-naczyniowego,
- nadciśnienia tętniczego, miażdżycy,
- cukrzycy typu 1 i 2,
- dyslipidemii,
- zespołu metabolicznego,
- otyłości
- podwyższonego poziomu homocysteiny.
Do czynników pogarszających ukrwienie należą także palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej, nieprawidłowa dieta i nadużywanie alkoholu.
Przyczyny neurogenne wynikają z zaburzeń w przewodzeniu impulsów nerwowych odpowiedzialnych za erekcję. Mogą one towarzyszyć chorobom układu nerwowego, takim jak:
-
- stwardnienie rozsiane,
- choroba Parkinsona,
- udar mózgu,
- urazy rdzenia kręgowego
- neuropatie obwodowe, szczególnie te spowodowane cukrzycą.
Zaburzenia erekcji mogą również wystąpić po rozległych operacjach w obrębie miednicy lub po radioterapii w tej okolicy.
Czynniki anatomiczne i strukturalne obejmują wady rozwojowe prącia, takie jak spodziectwo, wierzchniactwo czy mikropenis, a także stulejkę i chorobę Peyroniego.
Do tej grupy zalicza się również nowotwory prącia oraz innych zewnętrznych narządów płciowych.
Przyczyny hormonalne odgrywają znaczącą rolę w regulacji funkcji seksualnych. Niedobór testosteronu (hipogonadyzm), zaburzenia czynności przysadki, nadnerczy lub tarczycy mogą istotnie wpływać na jakość erekcji. Cukrzyca i zespół metaboliczny dodatkowo zaburzają równowagę hormonalną i naczyniową, co pogłębia problem.
Nie bez znaczenia są również przyczyny polekowe. Wpływ na zaburzenia erekcji mogą mieć niektóre leki głównie:
-
- przeciwnadciśnieniowe (np. beta-blokery, tiazydy),
- leki przeciwdepresyjne,
- przeciwpsychotyczne
- preparaty hormonalne, takie jak analogi i antagoniści GnRH czy inhibitory 5-alfa-reduktazy
Podobne działanie mogą mieć substancje psychoaktywne, w tym heroina, kokaina, marihuana, sterydy anaboliczne i alkohol spożywany w nadmiarze.
Przyczyny psychogenne często współwystępują z organicznymi. Stres, lęk przed niepowodzeniem, problemy w relacji z partnerką lub partnerem, brak intymności czy depresja mogą znacząco zaburzać reakcję seksualną i utrudniać uzyskanie erekcji.
Choroby ogólnoustrojowe i inne czynniki
Zaburzenia erekcji mogą być także skutkiem urazów w obrębie miednicy lub prącia, takich jak złamanie prącia czy złamanie kości miednicy. W ostatnich latach zwraca się uwagę na wpływ chorób ogólnoustrojowych, takich jak przewlekła choroba nerek, choroby reumatyczne, POChP, migrena, choroby zapalne jelit, osteoporoza czy zaburzenia snu. Istnieją również dowody na to, że przebycie infekcji COVID-19 może zwiększać ryzyko wystąpienia nowych przypadków zaburzeń erekcji.
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Zaburzenia erekcji są często objawem współistniejących schorzeń ogólnoustrojowych lub pierwszym sygnałem choroby naczyniowej. Dlatego ich diagnostyka powinna obejmować kompleksową ocenę stanu zdrowia, uwzględniającą czynniki metaboliczne, hormonalne, psychologiczne i styl życia.
Zaburzenia erekcji są objawem, a nie chorobą. Część pacjentów nie jest wystarczająco dobrze zdiagnozowana lub nie otrzymuje leczenia choroby, która może być przyczyną zaburzeń erekcji
